ĐỘ DỐC ỐNG THOÁT NƯỚC & BẢNG QUY ĐỊNH ĐỘ DỐC TIÊU CHUẨN

Vai trò của độ dốc hệ thống ống thoát nước đối với công trình

Một hệ thống ống thoát nước được lắp đúng kỹ thuật sẽ giúp hệ thống thoát nước hoạt động hiệu quả. Ngược lại, hệ thống lắp đặt sai kỹ thuật sẽ khiến hệ thống thoát nước dễ bị tắc nghẽn, rò rỉ, hỏng đường ống nước. Một trong những kỹ thuật cần lưu ý khi lắp đặt hệ thống nước là độ dốc ống thoát nước. 

Độ dốc ống thoát phân 

Vai trò của độ dốc ống thoát nước:

• Việc lắp đặt đúng tiêu chuẩn độ dốc ống thoát nước có vai trò rất quan trọng, nhất là độ dốc ống thoát xí. Nếu không lắp đặt đúng tiêu chuẩn, sau một thời gian sử dụng đường ống thoát nước sẽ bị tắc nghẽn gây bất tiện khi sử dụng và nhiều hệ lụy như: Hỏng đường ống nước, rò rỉ nước, ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng và làm giảm chất lượng đường ống nước. Từ đó gây tốn kém tiền bạc để sửa chữa và thay thế đường ống nước mới.
• Ngoài ra, cũng cần chú ý đến yếu tố phong thủy để tránh chạm vào đường long mạch của ngôi nhà. Đặc biệt, trong phong thủy không nên đặt đường ống nước phía bên dưới bếp vì nước và lửa rất kỵ nhau.

Cách tính độ dốc

Độ dốc ống thoát nước ảnh hưởng rất lớn đến tốc độ xả nước cũng như việc vận hành của hệ thống. Trung bình, với mỗi 300mm chiều dài ống thì độ nghiêng đạt chuẩn phải đạt khoảng 6,5mm. Theo đó, độ dốc đường ống thoát nước tiêu chuẩn nên đạt khoảng 2% chiều dài đường ống. Cần lưu ý, không nên đặt ống quá nghiêng hay quá dốc khiến chất thải dễ bị tắc nghẽn.

Độ dốc thoát nước tiêu chuẩn

Khi thiết kế bản vẽ hệ thống thoát nước, cần đảm bảo độ dốc ống thoát nước đạt tiêu chuẩn là 2% đến 4% chiều dài ống. Cần lắp đặt đúng tiêu chuẩn để hệ thống thoát nước hiệu quả, trơn tru, không xảy ra tình trạng tắc nghẽn.

Các yêu cầu kỹ thuật đối với độ dốc ống thoát nước

Ngoài chiều dài đường ống, tiêu chuẩn về độ dốc ống thoát nước còn được tính toán dựa trên những số đo và thiết kế hệ thống thực tế. Dưới đây là một số yêu cầu kỹ thuật cần đảm bảo khi thiết kế hệ thống thoát nước thực tế.

Đường kính ống thoát nước

Tùy thuộc và mục đích và nhu cầu sử dụng mà lựa chọn đường ống có kích thước khác nhau. Đường kính ống thoát nước ảnh hưởng trực tiếp đến lưu lượng chất thải và tốc độ xả thải cần thiết. Thông thường, đường ống thoát nước ngoài nhà có đường kính trung bình đạt 300mm, với đường ống đô thị quy mô lớn có thể từ 400mm trở lên. Dựa vào nhu cầu sử dụng của hộ gia đình, đường ống thoát nước trong nhà thường dùng loại 34 – 200mm.

Vận tốc dòng chảy

Vận tốc dòng chảy của nước thải phụ thuộc vào chất liệu đường ống, cụ thể như sau:

• Ống kim loại, vận tốc dòng chảy không vượt quá 8m/s.
• Ống phi kim loại, vận tốc dòng chảy tối đa đạt 4m/s.
• Ống xi măng, vận tốc không quá 1m/s.

Độ dốc nhỏ nhất theo đường kính ống

Độ dốc cống thoát nước mưa nhỏ nhất phải được xác định dựa trên đường kính của ống. Khi thi công, đảm bảo độ dốc tối thiểu của cống thoát nước là 1/D (trong đó, D là số đo đường kính ống được tính bằng đơn vị mm). Đặc biệt, với đường cống thoát nước mưa, độ dốc tối thiểu của cống thoát nước là 0,3%mm.

Độ dày của ống thoát

Nên lựa chọn độ dày của ống theo đường kính ống, cụ thể như sau:

• Đường kính ống là 200 – 300mm, độ dày tối đa của ống thải là 0,06D.
• Đường kính ống là 350 – 450mm, độ dày không quá 0,7D.
• Ống có đường kính 500 – 900mm, độ dày tối đa ống thoát là 0,8D.
• Ống thoát có đường kính lớn hơn 900mm, cần chọn ống có độ dày không quá 0,9D.

Bảng quy định độ dốc dành cho ống thoát nước

Nếu không có bản thiết kế hệ thống thoát nước, ta có thể lắp đặt độ dốc ống thoát nước dựa theo bảng sau:

Bảng tính độ dốc ống thoát nước lý tưởng:

Bảng tính độ dốc hệ thống thoát nước sản xuất và nước mưa:

Lưu ý: Độ dốc cống thoát nước nằm ngang không quá 0,15 (tức 15%), trừ các đoạn, nhánh ngắn chiều dài dưới 1,5m từ thiết bị vệ sinh ra.

Sơ đồ hệ thống ống thoát nước dùng trong gia đình